ကဴဝဴ- ဂျောန် ၁၅၊ ၂၀၂၃။
နူကဵုအလဵုအသဳပၞာန်သီထိင်လဝ်အဝဵုတုဲ ပၞောဝ်ကဵုညးဍုင်ကွာန်တံ ဒးဒုင်ဂစိုတ်လဝ်မ္ဂး ၆၇% ဂှ် နကဵုတင်ရန်တၟံပရေင်ဍုင်ကွာန်နွံနွံ ဒးဒုင်ဂစိုတ်လဝ် ဘဲကမ်ပရိုက်ကမ်ဗတိုက်ရောင် ဂကောံအေန်သတဳကျု သုတေသနပရေင်ၜိုဟ်လလမ် PRIO ဍုင်နဝ်ဝေ ပတိတ်လဝ်လိက်ဒုင်စဳရေင်မွဲရ။
အလဵုအသဳပၞာန် သီထိင်ဂွံအဝဵု ပထမပွိုင် ၂၀ ဂိတုဂှ် ကောန်ညးဍုင်ကွာန်ဗွဲမအောန် ၆၀၀၀ ဒးဒုင်ဂစိုတ်တုဲ မ္ဒးချိုတ်လဝ်ရောင် ဟိုတ်နူဂကောံရပ်လွဟ်တံ ဒှ်ပေါဲဗတိုက်တုဲ ညးဍုင်ကွာန်တံ ချိုတ်လဝ်ဟွံသေင်ရောင် ပါမောက္ခ Stein Tønnesson ဂကောံသုတေသန PRIO ဟီုရ။
“တင်နင်ပိုယ်တံဂှ် တင်နင်ကၠာကၠာတေံပါလုပ်ဂၠိုင်မံင်၊ ဟိုတ်နူ ရဲဂီုကၠီုအလဵုအသဳတံကီု ရဲဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တံကီု ညးဍုင်ကွာန်တံ ဒးချိုတ်လဝ်ရောင်” ပ္ဍဲလိက်ဒုင်စဳရေင် Counting Myanmar’s Dead – Reported Civilian Casualties since the 2021 Military Coup’ ညးတံ ထမံက်ပတိတ်လဝ်ရ။
အခိင်ပၞာန်စသီအဝဵု ၂၀၂၁ တေံ ပွိုင်ပထမ ၆ ဂိတုဂှ် ပရေင်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက် သီုဂကောံ ၂ လွးတံနွံမံင်တုဲ ရးဒေသသကိုင်၊ မာန်တလေဝ်ကေုာံ ပ္ဍဲလ္ဂုင်တံ ညးဍုင်ကွာန်ချိုတ်ဂၠိုင်အာ၊ ပ္ဍဲပွိုင် ၆ ဂိတုဂှ်မ္ဂး ဇၟာပ်ဂိတု ပရေင်ဂစိုတ်မၞိဟ် နကဵုရန်တၟံပရေင်ဍုင်ကွာန် က္တဵုဒှ်ကၠုင်ဆက်က် PRIO ဂးရ။
လ္တူညးဍုင်ကွာန်ဒးချိုတ်လဝ် ၃၀၀၀ ပြင် စနူ ၂၀၂၁ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁ အကြာ ၂၀၂၂ သိပ်တေမ်ပါ ၃၀ ဂှ်မ္ဂး ဒပ်ပၞာန်၊ ဒပ်ဗၠာဲသၟိင်၊ ဒပ်မင်ကွာန်တံ တာလျိုင်နွံမံင်တုဲ တုပ်ကဵုမွဲကာလဏံ အကြာပွိုင် ၂၀ ဂိတုဂှ်မ္ဂး ဂကောံပၠန်ဂတးတံ ဂစိုတ်လဝ်ညးဍုင်ကွာန် ၂၀၀၀ ပြင်ကေုာံ ဟိုတ်ဖဵုဒုင်စဳရေင်လဝ်ဟွံဆဵုလဝ်ဏီ ညးဍုင်ကွာန်အောန်အိုတ် ၁၀၀၀ တၠတံ ဒးဒုင်ဂစိုတ်လဝ်နွံသာ်ဝွံ ဒုင်စဳရေင်လဝ်ရ။
စပ်ကဵုပရေင်ပကီုပရာတ်ဂစိုတ်မံင်ညးသ္ကံ အပ္ဍဲဍုင်ဗၟာဏံ ညံင်သ္ဂောံဒေါအ်ဒေင်အာမ္ဂး ရဲပါလုပ်မံင် ပ္ဍဲဗွိုင်ပဋိပက္ခဏံသီုဖအိုတ် သွက်ဂွံစဵုဒၞာမင်မွဲအာညးဍုင်ကွာန်တံ စွံတင်ရန်တၟံတုဲ ညံင်ဂွံကၠောန်ဗ္ဒျ်အာ ပေါဲသဳကၠဳဆဵုဂဗတက်ကျာညးသ္ကံညိဂှ် PRIO ဖတိုက်ဖအောဝ် ကဵုလဝ်ကသပ်ကီု ဂွံဆဵုရ။
နကဵုဂကောံကုလသမဂ္ဂကီုလေဝ် ဗဗွဲကဵုတင်သ္ဂုတ်သွာတ် ကံင်သဳပရေင်ဂီုကၠီု ၂၆၆၉ တုဲ လိက်တင်နင်စၟတ်သမ္တီ စပ်ကဵုကောန်ညးဍုင်ကွာန်ဒးဂစိုတ်လဝ်တံ ဂွံလ္ရတ်အာလိက်တင်နင် ဗွဲမစှ်ေသၞောတ်မာန်ဂှ် မိက်ဂွံကဵုကၠောန်ၜိုတ်ရေင်တၠုင်အာ ဂကောံ PRIO ဖတိုက်ဖအောဝ်လဝ် ဂွံတီရ။
Source; PRIO Website